- Lê Tiểu Quỳ
Giới chức Trung Quốc cho biết có hai công ty Trung Quốc đã phát triển 3 loại vắc-xin viêm phổi Vũ Hán, đã đến giai đoạn thử nghiệm lâm sàng thứ ba và sẽ được tung ra thị trường sớm nhất vào cuối năm nay, dự kiến hàng năm sẽ tung ra 600 triệu liều vắc-xin. Tuy nhiên những lo ngại có cơ sở đã được giới chuyên gia cảnh báo.
Truyền thông Trung Quốc đưa tin rằng trong khu vực triển lãm đặc biệt về sức khỏe cộng đồng và phòng chống dịch bệnh tại Hội chợ Thương mại Quốc tế Trung Quốc năm 2020 (khai mạc hôm 4/9) đã công bố 3 loại vắc-xin viêm phổi Vũ Hán đang triển khai, trong đó có 2 loại của Tập đoàn dược phẩm Sinopharm và 1 loại của Công nghệ sinh học Sinovac.
Ông La Lâm Vân (Luo Linyun), Phó tổng giám đốc Trung tâm tiếp thị của Sinopharm cho biết hai loại vắc-xin của họ đã bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng thứ ba và đã được triển khai ở một số nơi như Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Bahrain, Peru, Maroc, Argentina, đã có 50.000 người đã được tiêm chủng…
Một loại vắc-xin khác do hãng công nghệ sinh học Sinovac phát triển có tên là CoronaVac cũng đã bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng thứ ba, hiện đang được triển khai tại Brazil và Indonesia.
Thông tin cũng đề cập rằng ba loại vắc-xin này sẽ được cung cấp chính thức sớm nhất là vào cuối năm nay. Công nghệ sinh học Sinopharm và Công nghệ sinh học Sinovac hiện đang tính toán về năng lực sản xuất, dự kiến mỗi bên có thể sản xuất 300 triệu liều, nói cách khác là tổng cộng 600 triệu liều vắc-xin có thể được sản xuất.
Vào tối ngày 3/9, trong một buổi họp trực tuyến của các ngoại trưởng G20 ở Bắc Kinh, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết rằng Trung Quốc đang hợp tác với 11 quốc gia để thực hiện giai đoạn ba của thử nghiệm lâm sàng vắc-xin viêm phổi Vũ Hán, sau khi nghiên cứu thành công vắc-xin này sẽ được chia sẻ với tất cả các nước.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng “vắc-xin viêm phổi Vũ Hán” do Trung Quốc phát triển vẫn luôn là tâm điểm nghi ngờ của giới chuyên gia quốc tế.
Hồi đầu tháng đã bùng nổ thông tin chỉ ra gần đây Trung Quốc và Nga đã hào hứng công bố kết quả phát triển vắc-xin viêm phổi Vũ Hán, đã bắt đầu đàm phán với nước ngoài để mua sắm và tiêm lô vắc-xin đầu tiên. Nhưng một số chuyên gia chỉ ra rằng vắc-xin viêm phổi Vũ Hán mà gần đây Trung Quốc và Nga cùng phát triển đều có vấn đề là dựa trên một loại virus cảm lạnh thông thường, khiến hiệu quả của loại vắc-xin mới này giảm đi rất nhiều, thậm chí có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh AIDS.
Thông tin chỉ ra, vắc-xin viêm phổi Vũ Hán của Trung Quốc là của hãng CanSino (CanSino Biologics), đây là loại cải tiến từ “adenovirus loại 5” (Ad5) và đã được chính quyền Bắc Kinh phê duyệt từ hồi tháng Sáu nhằm sử dụng trong nội bộ quân đội. Tuy nhiên hồi tháng Bảy tạp chí y khoa quốc tế The Lancet đã tiết lộ rằng gần một nửa số người được tiêm vắc-xin do CanSino phát triển đã bị các phản ứng phụ như sốt, mệt mỏi hoặc đau đầu. Trong khi các chuyên gia liên quan trong dự án thì tỏ ra lạnh nhạt đối với kết quả nghiên cứu vắc-xin này.
Ngoài ra, một số nhà khoa học lo ngại việc tiêm vắc-xin “AD5” sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV. Tại Mỹ hồi năm 2004 tập đoàn dược phẩm Merck & Co thực hiện một thí nghiệm cho thấy sau khi tiêm chủng thì những người có kháng thể AD5 dễ bị nhiễm HIV hơn.
Năm 2015, bác sĩ Anthony Fauci là giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Mỹ (NIAID) cũng chỉ ra rằng trong lâm sàng thì những vắc-xin dùng đến “AD5” cũng nên được kết hợp giám sát về vấn đề liên quan lây nhiễm HIV.
Lê Tiểu Quỳ